طرح ملی دانش آموزی نجات آب ( داناب) حدودا 7 سال پیش در استان یزد مطرح شد، پیش از آن دو دوره در استان اجرا شده بود که تداوم نیافت، به همین دلیل با رایزنی‌های که با شرکت آب منطقه‌ای یزد انجام شد‌، قرار شد جهاد دانشگاهی اجرای این طرح را عهده‌دار شود و در همین راستا طرح و برنامه‌هایی ارائه شد که مورد قبول واقع شد و تا به امروز 7 دوره از این طرح توسط جهاد دانشگاهی اجرا شده است. همه مردم می‌دانند که استان یزد با افت شدید منابع آب‌های زیرزمینی مواجه است، بنابراین برنامه‌های مختلفی برای حفظ و تعادل‌بخشی آن پیش‌بینی شد که یکی از موضوعات این برنامه مباحث فرهنگی بود که طرح داناب یکی از برنامه‌های ذیل پروژه حفظ و تعادل‌بخشی سفره‌های آب زیرزمینی است. در واقع هدف از اجرای طرح ملی دانش‌آموزی نجات آب احیا و تعادل‌بخشی سفره‌های آب زیرزمینی است. طرح ملی داناب برای دانش آموزان پایه‌های هفتم، هشتم و نهم که قدرت تعقل و تفکر در این دوره سنی در حال رشد است، در نظر گرفته شد. برای اجرای این طرح یک همکاری سه جانبه بین شرکت آب منطقه‌ای یزد، سازمان جهاد دانشگاهی استان و اداره کل آموزش و پرورش استان شکل گرفت و ابتدای هرسال برای اجرای بهتر برنامه‌ها، تفاهم‌نامه‌ای بین این سه دستگاه منعقد می‌شود. باتوجه به اینکه طرح‌های مشابهی علاوه بر موضوع آب در بین دانش‌آموزان اجرا شده است ولی کارشناسان و مسئولان، طرح ملی نجات آب را یکی از موفق‌ترین و پایدارترین طرح‌های دانش آموزی فرهنگ‌سازی در استان یزد می‌دانند. در سال‌های ابتدایی این طرح معرفی و آگاه‌سازی دانش آموزان و دبیران بسیار حائز اهمیت بود به همین دلیل برنامه‌های مختلفی طراحی شد تا این آگاه‌سازی به صورت مناسب انجام گیرد. همچنین در سال‌های اخیر با ارائه طرح‌های ترویجی بیشتر به سمت جلب مشارکت و افزایش آگاهی حرکت، و تلاش شد که برنامه‌های خلاقانه و نوآورانه برای حفظ جذابیت طرح ارائه شود. در سال پنجم اجرای طرح ملی داناب طرح دیگری به نام طرح ملی سواد آبی برای دانش آموزان مقطع دهم و یازدهم متوسطه در نظر گرفته شد که برنامه‌های خلاقانه و ابتکاری زیادی مانند مناظره دانش‌آموزی با موضوع آب از سوی جهاد دانشگاهی استان در نظر گرفته شد که مورد استقبال زیاد دانش‌آموزان این پایه تحصیلی قرار گرفت. امید است این دو طرح زمینه حفظ و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی در استان یزد را فراهم آورد و نسلی آگاه و مطلع از دانش مدیریت مصرف آب را برای جامعه پرورش دهد نسلی که قدر آب را می‌داند، برای حفظ منابع آبی دغدغه‌مند است و برای این هدف می‌کوشد.

محمدرضا دهقانی