اهمیت حفظ محیط‌زیست و جلوگیری از آلوده شدن منابع آب و خاک ناشی از ورود فاضلاب و آب برگشتی حاصل از فعالیت صنایع و کشاورزی که عمدتاً دارای کود و سموم می‌باشند بر کسی پوشیده نیست. اگرچه ورود فاضلاب شهری به آب‌های سطحی و زیرزمینی از نظر کمیت، مثبت ارزیابی می‌شود؛ ولی تأثیر منفی آن بر کیفیت آب رودخانه‌ها و آبخوان‌ها عواقب زیادی خواهد داشت. بر این اساس استفاده از پساب تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری اگرچه از نظر بیلان منابع آب، منجر به تولید آب جدید در حوضه آبریز تولید نمی‌شود، ولی می‌تواند به عنوان یک منبع پایدار مورد استقبال صنایع بزرگ واقع شود. در شرایطی که در حال حاضر بسیاری از دشت‌های کشور با افت شدید حجم آبخوان مواجه هستند، پساب تصفیه‌شده برای مصرف کننده‌های عمده آب، حائز اهمیت خواهد بود. وزارت نیرو در حال حاضر اقدام به توسعه شبکه بهداشتی جمع‌آوری فاضلاب شهری و روستایی نموده و به صورت جدی پیگیر عملیاتی شدن بند ع تبصره 8 قانون بودجه سال 1402 است که در آن تصریح شده "وزارت نیرو مکلف است حداکثر ظرف 3 ماه پس از ابلاغ این قانون نسبت به بازتخصیص آب مصرفی رشته فعالیت‌های صنایع و معادن و ابلاغ زمان‌بندی آب جایگزین با اولویت منابع آبی نامتعارف در هماهنگی با وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام نماید". اجرای این قانون به سادگی امکان‌پذیر نبوده و با چالش‌هایی نیز همراه خواهد بود. به طور مثال برای برخی صنایع کوچک، انتقال پساب از محل تصفیه‌خانه به محل مصرف، نیازمند تأمین منابع مالی خواهد بود. همچنین در اکثر صنایع، پساب قابلیت استفاده مستقیم در صنعت را نداشته و لازم است تصفیه ثانویه پساب انجام شود تا جایی که حتی ممکن است استانداردهای سختگیرانه، هزینه استفاده از پساب را برای برخی صنایع بالا ببرد. برخی از صنایع که در ارتباط با تولیدات بهداشتی هستند، متقاضی این منبع آب نامتعارف نخواهند بود. با اعمال این محدودیت‌ها، مشاهده می‌شود علیرغم پایداری در تأمین کمیت آب، محدودیت کیفیت آب و هزینه‌های انتقال و تصفیه ثانویه، صنایع را مشتاق استفاده از پساب نخواهد ساخت. به نظر می‌رسد، در شرایطی که کماکان ارزش اقتصادی آب خام برای صنایع مقرون به صرفه‌تر از استفاده از پساب و مشکلات به همراه آن است، اجرای این قانون، چالش بزرگی برای وزارت نیرو خواهد بود.
ساناز بختیاری
کارشناس معاونت مطالعات پایه و تخصیص حوضه آبریز دریاچه ارومیه
شرکت مدیریت منابع آب ایران
ساناز بختیاری
کارشناس معاونت مطالعات پایه و تخصیص حوضه آبریز دریاچه ارومیه
شرکت مدیریت منابع آب ایران
| دسته‌بندی: | نشریه الکترونیکی آبان ماه 1402 |
| شماره مجله: | شماره 21 |
این صفحه را به اشتراک بگذارید
به این مجله امتیاز بدهید
