دولت (حاکمیت) درزمینه آب و حفاظت از منابع آبی همچون دیگر حوزه ها سیاست هایی وضع کرده است با این هدف و نیت بنیادین که حیات ایران پایدارتر بماند و از مردمانش می خواهد او را در مسیر تحقق آن هدف و نیل به آن مقصد عالی یاری اش کنند. لکن به نظر می رسد پس زمینه های فکری برخی از ما مردم و اعمال متناظر با آنها این گونه باشد:

1-دروغ می گویند که آب کم است!! اگر کم است چرا برای فلان هست؟

2- اینها را خودشان و برای خودشان می بافند!! من از هر راهی و به هر طریقی که شده کارم را پیش خواهم برد.

3-قانون، زندگی و کسب و کار مرا مختل می کند؛ پس خانواده و رفاهم را فدای این قوانین نمی کنم؛ بلکه برعکس، قوانین و مقررات باید در خدمت و فدای اهداف من باشند. 

4- من می خواهم برای قبیله!، منطقه و محله خود قدمی بردارم، با هر قیمتی از عقب ماندگی های گذشته نجات و توسعه اش دهم؛ تا درآمد اهالی افزون شود و فقر ریشه کن.

5- اندکی چشم پوشی و اغماض در اجرای قانون که به جایی برنمی خورد.

6- من می خواهم در این منطقه سرمایه گذاری و اشتغال ایجاد کنم همه باید سرمایه گذار را یاری کنند و قانون و مقررات نباید دست و پاگیر باشند.

7- وقتی دیگران و همسایگان به این قانون پایبند نیستند و کسی مانعشان نمی شود، چرا من باید رعایت کنم و در رقابت عقب بمانم.

8- وقتی مردم برای نان شب و حداقل های زندگی محتاجند باید برای حل مشکلشان چاره کرد؛ حتی با دور زدن یا نادیده انگاشتن مقررات.

9- این جایگاه اقتصادی شایسته محله، منطقه و استان، نیست. باید توسعه به هر قیمتی سرعت یابد.

10- تولید، سرلوحه و شعار کشور و مسئولانش در طول سالهای متمادی اخیر است؛ لذا هیچ چیز نباید مانع رشد تولید و اشتغال شود.

11- قانون خوب آن است که کمک کار و حال من باشد وگرنه دلیلی برای پایبندی به آن وجود ندارد.

شاید این الفاظ و گفته ها بر زبان ما جاری نباشد، ولی به یقین با کنکاش در درون و فکر بسیاری می توان به این باورها دست یافت؛ توجیهات و گزاره های به ظاهر مشروع، که ما را به اقدامات غیر یا فراقانونی در پیشبرد آنها سوق می دهد؛ و کیست که نداند: باور منشأ عمل است. نتیجه آن که بخشی نگری، نزدیک بینی و کوته فکری بر دور اندیشی و بلند نظری غلبه می کند و البته گاهی در پس همه اینها خودمحوری در شکل های زیبا و فریبا توجیه می سازد، مشروع جلوه می دهد و اقدام می کند.

بسیاری اوقات فرافکنی، روحیه و ذهنیت شایع در ما برای کم کاری هایمان است که شاید ناخودآگاه در ما و بر ما حکم می راند: گاهی از تعدد و تنوع قوانین می نالیم، گاهی قوانین را ناقص و ناکافی می دانیم! گاهی برخوردها و تنبیهات را متناسب نمی دانیم، گاهی دولت را مسئول می نامیم، گاهی او را دروغ گو می خوانیم و ...

کلید در همراهی، هماهنگی، وحدت فهم، رویه و عمل دولت و ملت است و این گونه کامیابی ها و بهروزی ها دست یافتنی تر و افزون تر می شود. ای کاش این کلیشه را باور داشتیم که دولت همراه با ملت بر یک کشتی طی مسیر می کنند و سرنوشت ایشان به هم بسته و وابسته است و از همین رو ملت نمی تواند از زیر بار مسئولت شانه خالی کند. لذا با توجه به تغییر اقلیم، افزایش و تداوم خشکسالی ها و کاهش و کمبود آب، ضرورت مسئولیت پذیری و مشارکت عمومی را بیشتر می نماید. اساساً از آنجا که طرح ها و مقررات دولتی در زمینه آب و بسیاری از حوزه های دیگر، اصلاح سبک زندگی و مناسبات اجتماعی و اقتصادی مردم را هدف قرار می دهد؛ نمی توان بدون صرفه جویی، امساک و تطبیق و در تعارض و تضاد با مقررات دولتی در یک کشتی طی طریق کرد.

باید در باب مسئولیت پذیری و مشارکت همگانی بیشتر گفت و نوشت ...

خواجه نصیر آبی