به علت تداوم خشکسالی ها و برداشت بی رویه از منابع آب موجود، حجم منابع آب شیرین موجود در استان روز به روز در حال کاهش می باشد، که این موضوع تامین منابع آب، جهت کاربری های مختلف را با مشکل اساسی روبرو کرده است و به همین دلیل، روشهای متنوعی به منظور نمکزدایی آبهای شور رایج گردیده است. از میان این روشها باید به تقطیر چند مرحلهای، تبخیر چند مرحلهای و اسمز معکوس اشاره داشت که خروجی تمامی این روشها آب شیرین می باشد که میتوان از آن در بخشهای مختلف استفاده نمود، اما مشکل عمده تمام روشهای شیرین سازی آب، تولید پساب حاوی نمک و املاح معدنی می باشد. در این پروسه، ابتدا آب وارد دستگاه آب شیرین کن می شود و طی فرآیندی انواع املاح و نمک ها و سایر مواد اضافی و مضر آب حذف و آب با کیفیت تولید میشود. آب تولیدی بسته به نوع دستگاه، نوع و تعداد فیلتر و کیفیت آن میتواند کاربردهای فراوانی داشته باشد. حجم پساب پس از هر بار انجام پروسه شیرین سازی آب، زیاد و به عنوان معضل شیرین سازی آب شور شناخته می شود. بی شک رهاسازی این پسابها در محیط زیست سبب معضلات زیست محیطی متعدد از جمله آلودگی منابع آب زیرزمینی پایین دست، ایجاد شوره زار و ایجاد ریزگرد می گردد. از مواد موجود در این پساب می توان به سدیم، کلسیم، لیتیم، منیزیم، سیلیسیم، سولفات، کربنات و .... اشاره کرد که این مواد همگی مضر می باشند. در بعضی از مواقع میزان نمک موجود در پساب آب شیرینکن ها بین 2 الی 5 برابر آب دریا است و رها سازی آنها به محیط اطراف می تواند باعث ورود به منابع آب زیرزمینی و یا سطحی شده و زمینه شور شدن و آلودگی این منابع آب را فراهم نماید. همچنین نمک بجا مانده از فرآیند تبخیر پساب آب شیرین کنها، می تواند به صورت ریزگرد درآمده و به وسیله جریان باد، فرسنگها جابجا شود و علاوه بر آلودگی هوا باعث از بین رفتن مزارع کشاورزی اطراف و خشک شدن گیاهان شود. البته در بعضی از استانهای کشور منبع پذیرنده جهت دریافت پساب وجود دارد. به عنوان مثال با در نظر گرفتن تمهیدات خاص و با نظارت ارگانهای ذیصلاح می توان پساب آب شیرین کنها را به دریا، دریاچه های شور و یا تالابها تخلیه نمود اما در استانهای کویری چون استان یزد، هیچگونه منبع پذیرنده ای جهت دریافت پساب وجود ندارد. به همین دلیل طی نامه های دریافت شده از جانب شرکت مادر تخصصی، تصمیم گیری در خصوص مجوز نصب آب شیرین کنهای صنعتی و کشاورزی به عهده ادارات و سازمانهای محیط زیست، جهاد کشاورزی و آب منطقه ای واگذار شده است که در جلسات و کارگروههای برگزار شده از جمله کارگروه جامع مدیریت کیفیت منابع آب، پس از بحث و تبادل نظر و در نظر گرفتن جنبه های متعدد طرح، استقرار هر گونه آب شیرین کن با مصارف غیر شرب به علت معضلات مذکور در استان، ممنوع اعلام گردیده است.
ناهید غلام نژاد
[مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب]
دستهبندی: | نشریه الکترونیکی دی ماه 1403 (شماره 35) |
شماره مجله: | شماره 35 |
این صفحه را به اشتراک بگذارید
به این مجله امتیاز بدهید