سیل یک پدیده طبیعی است که در هنگام بروز، مانند هر بلای طبیعی دیگری، دارای آثار تخریبی غیر قابل اجتناب است. همزمان با جاری شدن سیل، یکی از مواردی که دغدغه ذهنی متولیان مدیریت بحران میشود، کیفیت آبی است که در مناطق سیل زده جاری میشود و یا از منطقه خارج شده و یا در آن باقی میماند. کیفیت آب شامل مشخصات ظاهری از قبیل بو، طعم، کدورت و رنگ، مشخصات فیزیکی شامل اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی، خاصیت خورندگی و مواد معلق و مشخصات شیمیایی از قبیل سختی، مقدار مواد معدنی، مواد آلی، عناصر کمیاب و مواد رادیواکتیو می باشد. کیفیت آب ناشی از سیل در ۳ بازه زمانی قابل بررسی است. ابتدای وقوع سیل، مدت زمان وقوع سیل و پس از فروکش کردن سیل. کیفیت آب ناشی از سیل به علت وقوع آن بستگی دارد به عنوان مثال در سیل ناشی از ذوب برف، آب گل آلود و دارای تعداد زیادی باکتری است و در سیل دوره خشکسالی، آب غنی از مواد معدنی است. همچنین جنس و کاربری اراضی، کیفیت آب سیل را تغییر میدهد. خاکهای رسی ایجاد گل و لای میکنند، خاکهای آلی یا مردابها ایجاد رنگ میکنند. اراضی زراعی مقدار زیادی گل ولای، کودهای شیمیایی، علف کشها و حشره کشها را وارد آب میکنند و مواد معدنی از سازندهای زمین شناسی به آب وارد میشوند. زمینهای جنگلی و مردابی مواد آلی تولید میکنند و اراضی زراعی شیبدار و سایر خاکهای بدون پوشش، رسوب ایجاد میکنند. فصل جاری شدن سیل نیز در کیفیت آب ناشی از سیل تأثیر دارد. به عنوان مثال، سیلهای پاییزه گیاهان مرده را حمل میکند (رنگ، مزه، عصارههای آلی، میکروبها) و در فصل خشک نسبت نمکهای محلول در آب افزایش مییابد. یکی از عوامل تغییر کیفیت آب در مناطق سیل زده، بالا آمدن فاضلابها است. به دلیل تخریب زیرساختهای آب سالم و آلودگی منابع آب زیرزمینی، احتمال انتقال و شیوع بیماریهای عفونی افزایش مییابد. سیلاب حاوی مقادیر زیادی باکتری و ویروس می باشد که اگر با دهان، چشمها و پوست انسان تماس یابد، موجب بروز عفونت میشود و تماس آن با پوست زخمی یا بریده، موجب عفونتهای پوستی میگردد. در سیل، فاضلاب خانگی و صنعتی مناطق بالادست به همراه سیل به مناطق پایین دست میآید و هرچند روانابهای آلوده بتدریج تخلیه میشود، اما گل و لای و رسوبات حمل شده توسط سیل دارای آلودگی است. نظافت جویهای آب، نظافت پیرامون استقرار چادرها، که برای اسکان افراد سیل زده برپا می گردد، تخلیه نخالههای ساختمانی و گل و لای، آهک پاشی، سم پاشی، آموزش چگونگی مقابله با حشرات و اصول اولیه بهداشتی به مردم و توزیع اقلام مورد نیاز برای مبارزه با هجوم حشرات، از موارد لازم جهت کاهش احتمال بروز بیماریهای ناشی از سیل می باشد. در شرایط وقوع سیل، آب به راحتی آلوده می شود این در حالیست که تصفیه و سالم سازی آن برای شرب مشکل است. تامین آب کافی و تصفیه آن در شرایط اضطراری و کنترل و نظارت بر کیفیت آب، به عنوان یکی از مهمترین شاخصهای سنجش خدمات رسانی به آسیب دیدگان در موقع بروز سیل تلقی می گردد.
دستهبندی: | نشریه الکترونیکی خرداد 1403 |
شماره مجله: | شماره 28 |
این صفحه را به اشتراک بگذارید
به این مجله امتیاز بدهید